LIỆU PHÁP LẠNH TRONG ĐIỀU TRỊ CHẤN THƯƠNG THỂ THAO

Phác đồ RICE là hòn đá tảng trong việc tự chưa các chấn thương có thể xuất hiện trong tập luyện. Phác đồ RICE được hội Y học thể thao của Tổ chức Olimpic quốc tế - IOC công bố 1981, là phác đồ điều trị cơ bản bước đầu nói chung cho các chấn thương thông thường, đặc biệt là các chấn thương cấp tính của hệ cơ xương khớp. RICE là viết tắt của một cụm từ tiếng Anh: R (Rest) - nghỉ ngơi; I (Ice) - chườm lạnh; C (Compression) băng ép; E (Elevation) - giữ cao tư thế.
Chườm lanhyj trên vùng chấn thương được áp dụng như một phương pháp độc lập, nằm trong quy trình điều trị chấn thương thể thao. Phương  pháp này đơn giản nhưng hiệu quả mà nó đem lại vô cùng to lớn. Chườm lạnh có tác dụng làm tăng ngưỡng kíh thích của các sợi cơ, co mạch, giảm cường độ của các quá trình trao đổi chất, giảm phù nề, giảm đau ở vùng chấn thương. Giảm co thắt cơ dẫn đến cải thiện tuần hoàn và kết quả giảm rối loạn chuyển hóa ở vùng bị chấn thương.
Sự dụng biện  pháp chườm lạnh trong các trường hợp sau:
 * Tiến hành ngay sau chấn thương.
 * Là liệu pháp trong giai đoạn phục hồi
Để đạt hiểu quả cao nhất, chườm lạnh cần phải được tiến hành ngay sau khi bị chấn thương. Trong 48 - 72 giờ đầu việc chườm lạnh cần được tiến hành thường xuyên. Mỗi đợt chườm lạnh kéo dài từ 10 đến 30 phút, thời gian nghỉ giữa hai đợt khoang 120  - 180 phút (trong 24 giờ đầu tiên cần tiến hành thương xuyên hơn, thời gian nghỉ giưa hai khoảng là 30 - 60 phút). Tùy theo mức độ chấn thương, chườm lạnh có thể được tiến hành cho đến ngày  thứ 7 sau chấn thương với tần suất giảm dần.
Những chấn thương nhẹ, phù nề và rớm máu ít, chỉ cần áp dụng chườm lạnh trong 24 - 48 giờ đầu là đủ. Thời gian chườm lạnh khoảng 10- 15 phút phụ thuộc vào loại chấn thương và độ sâu của bộ phận tộn thương. Ví dụ, dây chăng khớp gối và khớp cổ chân có ví trí nằm sát bề mắt da, bởi vậy để chườm lạnh chúng đồi hỏi ít thời gian hơn. Liệu pháp lạnh được dùng ở dạng ngâm chi bị tổn thương vào xô nước đá, chườm đá, băng áp lạnh.
Kỹ thuật chườm lạnh được tiến hành như sau
* Dùng nước đá hoặc đá chưa tan đập nhỏ bọc trong nilon hoặc khăn bông ẩm.
* Vùng chườm lạnh cần bôi một lớp kem trung tính, vadelin... để trách nguy cơ tổn thương do lạnh.
* Áp nhẹ khối nước đá lên bề mặt vung da chấn thương, xoa nhẹ theo đường tròn đồng tâm, tăng dần tốc độ xoa trogn 5 - 10 phút tuy đặc điểm giải phẩu của vùng bị tổn thương.
Cảm giác khi sự dụng phương pháp chườm lạnh là vùng được chườm cảm thấy lạnh, đau buốt và cuối cùng là cảm giác tê dại.
Tránh những chuyện động gây đau, vì đau có thể gây hiện tưởng co thắt. Vùng tổn thương phải thả lỏng tối đa để quá trinh hồi phục diễn ra dễ dàng.
Ở giai đoạn này, cần áp dụng chườm lạnh kết hợp với các biện pháp sau:
* Ngỉ ngơi.  Cần phải ngưng tập ngay sau khi bị chấn thương hoăc xuất hiện triệu chứng chấn thương. Nếu tiếp tục thực hiện bài tập sẽ làm cho quá trinh tổn thương thêm trầm trọng và kéo dài thời gian nghỉ tập. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, trong giai đoản từ 24 - 72 giờ vùng tổn thương cần yên tĩnh hoàn toàn để thưc hiện các phương pháp khác của phác đồ RICE.
Những điều cần chú ý
1. Trong 72 giờ đầu sau chấn thương không được dung bất cứ phương pháp hay các chất, kể cả tắm rửa bằng nước nóng, gây nóng vùng tổn thương; không được xoa bóp vung chấn thương; không uống rượu. Vì tất cả những điều đó sẽ làm tăng phù nề và chạy máu vùng chấn thương.
2.Phác đồ RICE chỉ dùng ở gia đoạn đầu của việc điều trị hay cấp cứu ban đầu. Phụ thuộc vào tính chaatsvaf mưc độ tổn thương, cần phải đến thăm khám bác sĩ cang sớm càng tốt. Phải đến bác sĩ nếu trong trương vòng 24 - 48 giờ dùng phác đồ RICE mà các triệu chứng tổn thương cơ, gân, khớp, dây chăng... không thuyên giảm hay thấy đau hơn.
3. Trong khi dùng phác đồ RICE có thể kết hợp dùng các thuốc giảm đau chống viêm tuy theo tình trạng tổn thương.
                                                               Tủ sách Y học thể thao thực hành